Bà Thanh hồi ức kể lại câu chuyện về quá trình tìm ra tấm biên đá và dấu tích của ngôi đền như sau: Trong một lần về quê Nam Định, bà ngủ mơ thấy trên đồi Tấp có những tia hào quang phát ra và có người nói vọng vào tai nơi này là một điểm thờ tự từ xa xưa, sao không tìm mà cứ phải đi lễ xa… tỉnh giấc, bà kể câu chuyện với người nhà, cả đêm ấy bà thấp thỏm không ngủ được, sáng sớm hôm sau bà ra bắt xe trở lại Bảo Yên. Lên đến Bảo Yên, bà kể câu chuyện với cụ Trần Thị Đài và hai cụ già khác về sự việc vừa qua, sau đó họ cùng lên đồi Tấp để tìm xem có gì không. Nhưng chỉ thấy mọi thứ bình thường như ở mảnh đất khác, bà cho rằng giấc mơ của mình chỉ là giấc mơ và bà không tìm nữa, vì bà cũng chẳng biết tìm thế nào… Bẵng đi một thời gian, trong một lần bà bị ốm thập tử nhất sinh, bà lại mơ thấy hiện tượng như lần trước, vẫn những câu nói mang tính chỉ dẫn về nơi tồn tại của ngôi đền cổ và lập miếu thờ. Vì vậy, bà đã cùng một số cụ cao niên sinh sống gần ngôi đền sửa soạn mâm lễ lên đồi cúng và xin phép lập một ngôi miếu thờ, bà đã dựng tạm miếu nhỏ để sớm tối đèn nhang cầu cho các anh linh ở nơi này được được siêu thoát và phù hộ cho dân làng cuộc sống bình an. Khỏi ốm từ lúc nào bà cũng không nhớ, chỉ biết từ đó đến nay bà luôn khỏe mạnh và trong lòng cảm thấy thanh thản.
Năm 1995, mọi người lại phát hiện trên khu vực đồi Tấp có một tấm văn bia bằng đá và bệ văn bia là một con Rùa đá lớn, bà Thanh đã cùng cụ Đài và ông Ích là các cụ cao niên trong làng, trong một lần về Yên Bái, các cụ đã đến hỏi Sở Văn hóa - Thông tin Yên Bái về cách tìm hiểu về di tích như thế nào, các cụ đã được hướng dẫn về Bộ Văn hóa - Thông tin, về Viện Hán Nôm, Viện Khảo cổ để nhờ các chuyên gia tìm hiểu giúp. Sau đó, các cụ đã có được kết quả về tấm bia, trên đó ghi là “Phúc Khánh Tự”. Trên cơ sở những hiện vật và dấu tích tìm được, ông Lê Văn Lạc (nguyên PCT UBND huyện) đã viết hồ sơ tóm tắt về di tích này. Cũng theo bà Thanh, đây cũng là những cơ sở đầu tiên về thành cổ và những dấu tích còn lưu lại của thành cổ Nghị Lang, là những ghi chép bổ ích và có giá trị trong việc nghiên cứu, lập hồ sơ đề nghị Bộ Văn hóa - Thông tin xếp hạng là di tích cấp quốc gia năm 2001.
Hiện nay, ngôi đền đã được trùng tu, tôn tạo và xây dựng khang trang, nhưng những gì thuộc quá khứ, về những hiện vật vẫn còn lưu lại như văn bia, rùa đá đội bia, nền móng đền, dấu tích về thành cổ Nghị Lang của các Chúa Bầu khi xưa… tất cả vẫn còn in dấu về những mốc son lịch sử oai hùng của dân tộc trong công cuộc bảo vệ mảnh đất biên cương của tổ quốc.
st
Các bài khác
- ĐỀN PHÚC KHÁNH - HUYỆN BẢO YÊN (24.01.2017)
- Sắc màu thổ cẩm Bảo Yên (23.01.2017)
- Về thăm cọn nước Làng Là - Bảo Yên (06.01.2017)
- Tìm lại "kho trầm tích" của người Tày vùng Nghĩa Đô (05.01.2017)
- Pây Tái - Nét đẹp văn hóa của đồng bào Tày Bảo Yên (05.01.2017)
- NGHI LỄ THEN CỦA TỘC NGƯỜI TÀY Ở BẢO YÊN (20.12.2016)
- Đền Ông Hoàng Bảy - Dấu ấn lịch sử và điểm đến tâm linh (10.12.2016)